فعالیت
۱. نقشه قارههای جهان را بر روی مقوا یا یونولیت رسم کنید.
۲. شکل هندسی قارهها را برش بزنید.
۳. قارهها را مانند جورچین در کنار هم قرار دهید و به سؤالات زیر پاسخ دهید:
الف) آیا خشکی بزرگ اولیه را ایجاد کردهاید؟
ب) حاشیه کدام قارهها بهتر برهم منطبق میشوند؟
پ) چرا حاشیه برخی قارهها به خوبی برهم منطبق نمیشوند؟
پاسخ و توضیح فعالیت صفحه 64 علوم نهم
این فعالیت یک بازسازی فیزیکی برای اثبات نظریه **جابه جایی قارهها** (Continental Drift) توسط آلفرد وگنر و وجود ابرقاره **پانگه آ (Pangaea)** است. 🌍
---
## تحلیل جورچین قارهها
### الف) آیا خشکی بزرگ اولیه را ایجاد کردهاید؟
* **پاسخ:** **بله.** با قرار دادن قارهها در کنار هم (با تطبیق حاشیههای قارهها، بهویژه در عمقهای کم اقیانوس، نه خط ساحلی کنونی)، میتوان تا حد زیادی یک خشکی بزرگ و واحد به نام **پانگه آ** را بازسازی کرد.
### ب) حاشیه کدام قارهها بهتر برهم منطبق میشوند؟
* **بهترین انطباق:**
1. **آمریکای جنوبی** و **آفریقا** (حاشیه شرقی آمریکای جنوبی و حاشیه غربی آفریقا).
2. **هندوستان** و **جنوبگان (آنتارکتیکا)** و **استرالیا** (بخشهای تشکیلدهنده گندوانا).
### پ) چرا حاشیه برخی قارهها به خوبی برهم منطبق نمیشوند؟
دو دلیل اصلی برای عدم انطباق کامل وجود دارد:
1. **فرسایش و رسوبگذاری:** خطوط ساحلی کنونی قارهها در طول میلیونها سال تحت تأثیر فرآیندهای زمینشناختی مانند **فرسایش** (توسط آب و باد) و **رسوبگذاری** قرار گرفته و تغییر شکل دادهاند.
2. **تشکیل و فرسایش دلتاها:** در دهانه رودخانههای بزرگ (مثل آمازون یا نیل)، تجمع رسوبات باعث ایجاد دلتاها و تغییر شکل خط ساحلی شده است.
**نتیجه:** برای یک انطباق دقیقتر، زمینشناسان از حاشیههای **فلات قاره (Continental Shelf)** (بخش کمعمق زیر آب اقیانوس) استفاده میکنند که کمتر تحت تأثیر فرسایشهای سطحی قرار گرفته است.